5 vragen aan uitvinder turborotonde - Bertus Fortuijn
Bertus Fortuijn maakte de opkomst van de rotonde vanaf de jaren '80 volop mee. In eerste instantie was hij geen voorstander van toepassing op doorgaande wegen. ‘Totdat ik begreep dat het de verkeersveiligheid enorm verbetert en we hiermee goud in handen hadden.’
1. Wat verklaart het succes van de rotonde?
‘Het belangrijkste van de rotonde is dat de snelheid eruit gehaald wordt. De combinatie van snelheid en conflicten maakt situaties onveilig. In woonerven zijn immers veel conflicten maar lage snelheden, op autosnelwegen hoge snelheden maar geen conflicten. In vergelijking met andere wegen vallen bij rotondes relatief weinig verkeersslachtoffers.’
2. Zijn er ook kritische noten?
‘Het grootste probleem van veiligheid op rotondes is de voorrangsregeling voor fietsers. De eerste rotondes in Nederland verleenden binnen de bebouwde kom voorrang en daarbuiten niet. Na een ernstig ongeval in Wassenaar is overwogen alle fietsers uit de voorrang te halen. Dit is er echter nooit van gekomen, terwijl uit SWOV-onderzoek bleek dat de ongeluk kans zeven maal kleiner is als fietsers geen voorrang krijgen. Ik stel voor opnieuw gedegen onderzoek uit te voeren.’
3. Hoe is het idee van turborotonde ontstaan?
‘Vanwege de vraag naar een hogere capaciteit ontstond al snel de concentrische meerstrooksrotonde. Deze heeft echter als nadeel een hogere doorrijsnelheid en introduceert via de achterdeur het weven op de rotonde, een van de hoofdbezwaren van het oude verkeersplein. Een afstudeerder die ik begeleidde concludeerde dat een meerstrooksrotonde alleen goed werkt met verkeerslichten. Dat hadden we goedgekeurd, maar ’s avonds dacht ik: het kan niet waar zijn. Ik ben gaan schetsen en na een half uur stond de turborotonde op papier.’
4. Wat zijn de kenmerken van een turborotonde?
‘De uitdaging ligt in het ontwikkelen van een rotonde met een hogere capaciteit dan de enkelstrooksrotonde en de passeerbaanrotonde, maar met dezelfde veiligheidskenmerken als de enkelstrooksrotonde. De randvoorwaarden waaraan deze rotonde moet voldoen zijn: op de rotonde niet weven; aan niet meer dan twee stroken voorrang geven; doorrijsnelheden laag houden.’
5. Onlangs heeft u uw bul behaald met uw proefschrift over de turborotonde en turboplein. Beschouwt u dit als uw levenswerk?
‘Nee, maar als ik door goed nadenken en het treffen van goede maatregelen de verkeersveiligheid kan vergroten vind ik dat een mooie maatschappelijke bijdrage.’